Οι άνθρωποι πίσω από τους αριθμούς

Αγαπημένο μου ημερολόγιο, ακόμα και τη στιγμή της κρίσης ξεχνάμε ότι πίσω από τους αυξανόμενους αριθμούς απολυμένων βρίσκονται άνθρωποι.

ΤΡΙΤΗ 03>03

Το διεθνές ειδησεογραφικό δίκτυο CNN συνεργάζεται με ένα διαδικτυακό τόπο, το careerbuilder.com, που ασχολείται με όλα τα θέματα που σχετίζονται με την εργασία, τόσο σε πρακτικό επίπεδο (αγγελίες) όσο και σε θεωρητικό (έρευνες, ψυχολογικές και κοινωνικές τοποθετήσεις). Ένα πρόσφατο άρθρο, αναρτημένο μόλις χθες στο CNN, κάνει λόγο για τις σχέσεις που αναπτύσσονται στους χώρους εργασίας και πώς αυτές μπορούν να γίνουν καλύτερες. Συγκεκριμένα, το κείμενο ξεκινούσε με τον τίτλο «Όταν δεν "κολλάς" στη δουλειά», προτείνοντας μια σειρά από μέτρα που πρέπει να λάβει υπ' όψιν του ένας εργαζόμενος προκειμένου να γίνει αρεστός και αγαπητός στους συναδέλφους του, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο όχι μόνο τη δημοτικότητά του αλλά και την παραγωγικότητα της επιχείρησης, η οποία ευνοείται από το αληθινά ζεστό και ανθρώπινο κλίμα των εργαζομένων.
Διαβάζοντάς το, δεν μπόρεσα να αποφύγω την κυνικά απογοητευτική σκέψη ότι κάποιος μας εμπαίζει αναρτώντας ένα τέτοιου περιεχομένου άρθρο αυτήν τη στιγμή σε αυτή την ιστοσελίδα. Σε μία εποχή στην οποία όλα καταλύονται, οι απολύσεις διογκώνονται με ταχύτατους ρυθμούς, η παραγωγικότητα έχει πέσει, η ρευστότητα των επιχειρήσεων φαίνεται να στερεύει και τα κράτη, ανίκανα να δράσουν, κοιτούν θολωμένα, είναι λογικό το κλίμα στις τάξεις των εργαζομένων όχι μόνο να απειλείται από δριμύ πολικό ψύχος αλλά να βιώνει και την ερήμωση από την ξαφνική «θανατική ποινή» που επιβάλλεται σε όσους μέχρι πριν έβγαζαν κάπου το ψωμί τους.

Ένας δημοσιογράφος έρχεται καθημερινά σε επαφή με χιλιάδες ειδήσεις, πολλές από τις οποίες τις προσπερνά χωρίς να έχει τον απαραίτητο χρόνο να τις διυλίσει ή να σκεφτεί τη σημασία και τη μακροπρόθεσμη επιρροή τους. Τους τελευταίους, όμως, μήνες δεν μπορεί να μείνει κανείς ανεπηρέαστος από τις ανακοινώσεις του συνεχώς αυξανόμενου αριθμού των απολύσεων απλών εργαζομένων, χαμηλόμισθων, υψηλόμισθων, στελεχών και συμβούλων. Η μία επιχείρηση μετά την άλλη, στο χώρο των αυτοκινητοβιομηχανιών, των τραπεζών, των ΜΜΕ, των πολυεθνικών, των ασφαλιστικών εταιρειών, των μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, του χώρου ένδυσης, υπόδησης και ομορφιάς, των τροφίμων κ.λπ., δημοσιεύει τον αριθμό των απολύσεων που στοχεύει να κάνει μέσα στο έτος για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στον κυκλώνα της οικονομικής κρίσης, της οποίας το τέλος είναι δύσκολο να οριστεί με σαφήνεια.

Στην περίφημη ταινία «Matrix» των αδερφών Γουατσόφσκι, ο ήρωας έβλεπε να τρέχει στην οθόνη του υπολογιστή του σαν γάργαρο ρυάκι μια σειρά από άπειρους συνδυασμούς αριθμών, πίσω από τους οποίους κρύβονταν ανθρώπινα όντα.
Έτσι και σήμερα, πίσω από τους αριθμούς των απολυμένων, κάθε χώρας και κάθε εργασίας, δεν κρύβονται μόνο εργαζόμενοι, κρύβονται κυρίως άνθρωποι. Και έχει σημασία να γίνει ο διαχωρισμός, διότι ο δυτικός τρόπος ζωής, ένας τρόπος επιβολής του άκρατου φιλελευθερισμού και του εχθρικού καπιταλισμού, δεν βλέπει ανθρώπινες ζωές, βλέπει μόνο νούμερα. Όσο αυτά τα νούμερα εξυπηρετούν το σκοπό του πλουτισμού και της ανάπτυξης, τότε συμπεριλαμβάνονται στα φιλόδοξα σχέδια, υιοθετώντας ψυχολογικές πρακτικές και κοινωνιολογικές ερμηνείες για τόνωση του κλίματος της επιχείρησης, δημιουργία κύκλων φιλίας και συνεργασίας, κάνοντας τα πάντα όσο το δυνατόν πιο φιλικά και πιο ανθρώπινα. Μόλις, όμως, η οικονομική κρίση έδειξε τα δόντια της, το σκληρό και κυνικό πρόσωπο του συστήματος αυτοσυστήθηκε.

Οι εργαζόμενοι βλέπουν την καριέρα και τη θέση τους να καταρρέουν εν μία νυκτί. Άνθρωποι στους οποίους υπολόγιζαν, τώρα τους κλείνουν την πόρτα. Οικογένειες που στήθηκαν βάσει ενός συγκεκριμένου προγραμματισμού, αντιμετωπίζουν τους πρώτους σοβαρούς κλυδωνισμούς επιβίωσης. Δίκτυα συνεργατών, επαγγελματικών φίλων και γνωστών, στα οποία οι άνθρωποι έχουν επενδύσει χρόνια από τη ζωή τους, τώρα εξανεμίζονται στην αδυναμία τους να αποδείξουν τη στήριξή τους στα δύσκολα. Μόλις λίγους μήνες από την έλευση του 2009, γίνεται διεθνώς αντιληπτό ότι όχι μόνο το οικονομικό υπόβαθρο των κρατών αποδεικνύεται σαθρό, αλλά και το υπόβαθρο των ανθρωπίνων σχέσεων, το οποίο σε παλιότερες, επίσης ταλαιπωρημένες, εποχές έμοιαζε γρανιτένιο.